Κλότζας, Γεώργιος

(Ηράκλειο Κρήτης, περ. 1540 – 1608). Ζωγράφος. Καταγόταν από οικογένεια καλλιτεχνών και ασχολήθηκε κυρίως με τη ζωγραφική εικόνων, τη μικρογραφία και την αντιγραφή κωδίκων. Το τελευταίο χρονολογημένο έργο του είναι του 1609 και βρίσκεται στο μοναστήρι της Αγίας Αικατερίνης του Σινά. Οι εικόνες του είναι πολλές και αξιόλογες και βρίσκονται σε διάφορα μέρη, όπως στη Βενετία, στην Πάτμο, στη Σύμη, στη Ζάκυνθο, στην Κέρκυρα, στην Αθήνα, στην Άρτα κ.α. Η τέχνη του είναι ιδιόρρυθμη. Διατηρεί την τεχνική της Κρητικής σχολής, έχοντας την τάση να ζωγραφίζει τον χρυσό κάμπο με το χρώμα του ουρανού και να χρησιμοποιεί κάποια χρώματα, όχι πολύ συνηθισμένα στους αγιογράφους της εποχής. Μέσα σε αυτό το πνεύμα της αφηγηματικής αλήθειας, εμπλουτίζει τις καθιερωμένες συνθέσεις με δευτερεύοντα επεισόδια και με πλήθος προσώπων, ώστε, όσο μεγάλος κι αν είναι ο πίνακας, η τέχνη να παραμένει μικρογραφική. Οι μορφές του είναι ψηλόλιγνες, ευκίνητες, με εκφραστικές φυσιογνωμίες. Όσον αφορά τη θεματολογία, ο Κ. επιχείρησε να εισάγει νέα θέματα θεολογικού περιεχομένου, συνδυάζοντας διάφορες συνθέσεις, όπως τη μεγάλη εικόνα του Ελληνικού Ινστιτούτου της Βενετίας με βάση το Επί σοι χαίρει, ή σειρές παραλλαγών γνωστών θεμάτων, όπως εκείνο της Δευτέρας Παρουσίας (Πάτμος, Βενετία, Κέρκυρα, Σύμη). Η δυτική τέχνη της εποχής του τον επηρέασε στις λεπτομέρειες των θεμάτων (για παράδειγμα, τυπώματα φλαμανδικά κ.ά.) ενώ στην τεχνοτροπία δέχτηκε ιδέες από τον σύγχρονό του ιταλικό μανιερισμό, πάντοτε όμως με τέτοιον τρόπο, ώστε να μην αλλοιώνεται ο ορθόδοξος χαρακτήρας της εικόνας. Στις μικρογραφίες που σχεδίασε με πένα στον βενετικό κώδικα –τον έγραψε ο ίδιος χρησιμοποιώντας κείμενα από τις προφητείες, που αναθέρμαιναν τότε τη λαϊκή αισιοδοξία (του 1590)– εντοπίζονται πολλές ομοιότητες με την αντίστοιχη βενετική τέχνη. Ανήκει, μαζί με τον Μιχαήλ Δαμασκηνό, στους ανακαινιστές της κρητικής ζωγραφικής της δεύτερης πεντηκονταετίας του 16ου αι. και επηρέασε αρκετούς μεταγενέστερους ζωγράφους, όπως τον Θεόδωρο Πουλάκη. Η φορητή εικόνα «Επί σοι χαίρει», έργο του Γεώργιου Κλότζα (Ελληνικό Ινστιτούτο, Βενετία). «Η Δευτέρα Παρουσία», έργο του Κρητικού ζωγράφου Γεώργιου Κλότζα, με φανερή την επίδραση που άσκησε στην τεχνοτροπία του η τότε ιταλική τέχνη (Ελληνικό Ινστιτούτο, Βενετία).